Job opportunity ေတြကိုဘယ္လိုရွာၾကမလဲ။ career path နဲ့ ပက္သက္ျပီး ဘယ္လိုမ်ိဳး အေၾကာင္းအရာေတြကို လုပ္ေဆာင္သင့္သလဲ ဆိုတာႏွင့္ပက္သက္ျပီး သက္ဆိုက္ရာနယ္ပယ္အလိုက္မွာ အေတြ့အႀကံဳမ်ားစြာရွိသည့္ ကြ်မ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားမွ အလုပ္ရွာေဖြေနသူလူငယ္မ်ားအတြက္ ေအာက္ပါအတိုင္းေဆြးေႏြးထားပါတယ္။

Ms. Khine Thazin Swe – HR Manager, Jotun Myanmar Company limited  

ကိုယ္ကဘယ္ Professional လိုင္းကိုသြားခ်င္တာလဲ၊ ေနာက္တစ္ခုက ကိုယ့္ရဲ႕အားသာခ်က္က ဘာမ်ိဳးရွိလဲ။ အဓိက ကိုယ့္ရဲ႕ mission ကဘာလဲ။ ဒါကိုအရင္ဆံုး define လုပ္ရမယ္ေပါ့ေနာ္။ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ လမ္းေၾကာင္း၊ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့အရာနဲ႔ ကိုက္ညီမႈရွိမယ့္ အခြင့္အေရးကိုအရင္ဆံုးရွာပါ။

Ms. Kay Khing Aung – Chief HR Officer, Camusat Myanmar

အမအေနနဲ႔ေတာက္ေလွ်ာက္ ဒီေန႔အထိ ဝန္ထမ္းေပါင္းမ်ားစြာကို job opportunities ဖန္တီးေပးခဲ့တယ္။ ဒီ life ေတာက္ေလွ်ာက္မွာလည္း လူငယ္အမ်ားစုကို Sharing လုပ္ေပးတာက အမ life တစ္ခုလံုးမွာ smart ဆိုတဲ့ စကားလံုးနဲ႔ Practice လုပ္တယ္။ ကိုယ့္ရည္ရြယ္ခ်က္ပန္းတိုင္နဲ႔ ကိုယ့္ဝါသနာပါတဲ့ဟာနဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို self-assessment လုပ္သင့္တယ္။ အမရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ပန္းတိုင္ကို အသက္အရြယ္နဲ႔ပိုင္းျခားထားပါတယ္။ အမ အသက္ ၂၅ ႏွစ္မွာ HR Manager ျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစားမယ္။ ၃၀-၃၅ မွာ GM နဲ႔ Head of HR/ Director Level ေရာက္ေအာင္ႀကိဳးစားမယ္။ ၄၀-၄၅ မွာ Chief level ရေအာင္ႀကိဳးစားမယ္ဆိုတဲ့ အပိုင္းအျခားေလးေတြရည္ရြယ္ထားတယ္။ ဒါကအမ ဘဝမွာအေရးပါတဲ့ Smart မွာပါတဲ့ specification ေပါ့ေနာ္။ ကိုယ့္ life အတြက္ Specification ကို သတ္မွတ္လိုက္တယ္။ ေရရွည္အတြက္ အမလုပ္လိုက္တယ္။ ၿပီးတဲ့အခါမွာ ကိုယ့္အတြက္ဘယ္ education ေတြ ဘယ္လို Learning ေတြလုပ္ရမလဲ။ လူငယ္အမ်ားစုကုိလည္းအမေျပာတယ္။ အမတို႔ေခတ္တုန္းက Learning လုပ္ဖို႔ Opportunity အရမ္းနည္းတယ္။ သင္တန္းေက်ာင္းေတြအရမ္းနည္းတယ္။ အခုေခတ္မွာေတာ့ Internet ေတြေပါလာၿပီ။ လၻက္ရည္တစ္ခြက္ထိုင္ေသာက္ေနမယ့္အစား အင္တာနက္ဖိုးအကုန္ခံၿပီး Learning လုပ္ဖို႔အၿမဲတမ္းတိုက္တြန္းတယ္။ ကိုယ္သြားမယ့္ပညာရပ္လိုအပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ကိုယ္သည္ဒီအသက္အရြယ္မွာ ဒါသတ္မွတ္ထားတယ္၊ ဒါနဲ႔meet ျဖစ္ရဲ႕လား၊ meet မျဖစ္ရင္ဘယ္လိုactionယူမလဲ၊ ခုနကေျပာသလိုိ ေနာက္ဆံုးကေတာ့ realistic ကုိ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အၿမဲတမ္းျပန္ဆန္းစစ္တယ္။ ႏွစ္အပိုင္းျခားနဲ႔ ဒီိတစ္ႏွစ္မွာငါဘာလုပ္မလဲ၊ ဒီသင္တန္းကိုရေအာင္ တက္မယ္ဆိုတာကို ႏွစ္အပိုင္းျခားနဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အၿမဲတမ္း assessment ျပန္လုပ္ျဖစ္တယ္။ အခ်ိန္အတိုင္းအတာကို အမက အသက္အရြယ္နဲ႔ပိုင္းျခားၿပီးေတာ့ S.M.A.R.T ေလးနဲ႔အၿမဲတမ္းသြားေစခ်င္တယ္။ ကိုယ့္ career ကို continuous improvement ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္၊ အားလံုးကိုေပါ့ေနာ္။ အခုဆိုလို႔ရွိရင္ အမတို႔ market ထဲမွာ manager level, manager role ေတြအရမ္းရွားတယ္။ ရွာလို႔ရွိရင္ supervisor ထိ, specialist level ထိ ရွိတယ္။ manager and above ကိုရွာရတာခက္ေနေသးတယ္။ အဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လူငယ္အမ်ားစုရဲ႕အင္အားကို အမတို႔တိုင္းျပည္အတြက္ အမ်ားႀကီးအလိုရွိတယ္။ အဲ့ေတာ့ continuous improvement ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္career ကို decide လုပ္ဖို႔လိုအပ္တယ္။

Ms. Soe Hnin Phyu – HR Manager – KEB Hana Microfinance

အမကေတာ့ Career ဆိုတာကိုယ့္အတြက္ အဓိက ဝင္ေငြရေအာင္လုပ္တဲ့အလုပ္လို႔ မွတ္ယူပါတယ္။ အဲ့လိုျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မလို ကိုယ့္ရဲ႕ဘဝအခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကို ကိုယ့္ career life ထဲမွာအခ်ိန္ကုန္ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္လူငယ္ေတြက career life တစ္ခုေရြးေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကိုယ္တကယ္ကို အခ်ိန္အၾကာႀကီးလုပ္ႏိုင္တဲ့အရာမ်ိဳးေပါ့၊ ကိုယ္ဝါသနာပါတဲ့ဟာ၊ ကိုယ္စိတ္ဝင္စားတဲ့ဟာ၊ အဲ့ဒီဟာကို ေရြးခ်ယ္မိဖိို႔ိလို္ပါတယ္။ ကိုယ္စိတ္၀င္စားတဲ့ဟာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ေရြးခ်ယ္မိရင္ အခ်ိန္ေတြသာ ကုန္ဆံုးသြားမယ္၊ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ ထိုက္သင့္တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြရရွိမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ထင္တယ္။ အဲ့ေတာ့ ဝန္ထမ္းလုပ္ေတာ့မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ကိုယ္ကဘယ္အပိုင္းမွာစိတ္ဝင္စားတာလဲ၊ ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးေတြကို ကိုယ္ကေကာင္းေကာင္းလုပ္ႏိုင္သလဲ အဲ့ဒါေတြသိဖို႔အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲ့ဒါမွ ကိုယ့္ရဲ႕ career ကို တိုးတက္ေအာင္လုပ္တဲ့အခါမွာ ပင္ပင္ပန္းပန္းလုပ္ရတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ သက္ေတာင့္သက္သာနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕ career life ကို ျမွင့္ေပးလို႔ရတယ္။ career life တစ္ခုကုိေရြးခ်ယ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ကိုဘယ္ေလာက္ထိ Development လုပ္ေပးႏိုင္တဲ့ organization မ်ိဳးလဲ။ အဲ့ဒါမ်ိဳးကိုလည္းေရြးခ်ယ္ဖို႔အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘဲြ႔ရတဲ့လူငယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဝင္လိုက္တယ္။ ၿပီးလို႔ရွိရင္ ကိုယ့္ career life ဘယ္ေလာက္ထိ develop ျဖစ္တယ္၊ မျဖစ္တယ္ကို သူတို႔မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ၾကဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲ့ေတာ့ တစ္ႏွစ္ေလာက္ေနတာနဲ႔ တျခားအလုပ္တစ္ခုကိုေျပာင္းတယ္။ ေနာက္ Junior level နဲ႔ျပန္စဝင္တယ္။ အဲ့လိုမ်ိဳးနဲ႔ပဲ အခ်ိန္ေတြသာ ကုန္သြားတယ္။ ကိုယ္က develop ျဖစ္မလားဘူးေနာ္။ အဲ့ေတာ့ အလုပ္ရွာတဲ့ Job Seeker ေတြအေနနဲ႔ အရင္ဆံုးစဥ္းစားရမွာက ကိုယ္ကိုဘယ္ေလာက္ထိ develop လုပ္ေပးႏိုင္လဲ။ အဲ့လိုလုပ္ေပးႏိုင္တဲ့ organization မ်ိုးကိုေရြးခ်ယ္မိတယ္ဆိုရင္ကိုယ့္အတြက္အခ်ိန္ကုန္လည္းသက္သာတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈေတြကိုလည္း  ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ရႏိုင္ပါတယ္။

Mr Han Lwin – HR Manager – Colgate Palmolive Myanmar

Career ကို တစ္ခ်က္စဥ္းစားေစခ်င္ပါတယ္။ Career ဆိုတာဘာလဲ။ ေစာေစာကေျပာခဲ့သလို ကိုယ့္ရဲ႕ဘဝတစ္သက္တာမွာ လုပ္တဲ့အလုပ္ေပါ့။ လုပ္တဲ့အခါမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔က ေလ့လာရတယ္၊ သင္ယူရတယ္။ တစ္သက္လံုးလုပ္သြားတဲ့အခါမွာ ဒါသည္ငါ့ရဲ႕ဘဝဆိုၿပီး သတ္မွတ္ခ်က္မ်ိဳးျဖစ္ေစခ်င္တာေပါ့။ ဥပမာ ကၽြန္ေတာ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ၂၀၀၉ မွာ MBA ၿပီးတယ္။ MBA မတိုင္ခင္မွာ ကၽြန္ေတာ္ကရာထူးမ်ိဳးစံုလုပ္ခဲ့တယ္။ GM ထိလုပ္ခဲ့တယ္ေပါ့။ MBA တက္လိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္သည္ HR ကိုအရမ္းစိတ္ဝင္စားတယ္။ HR လုပ္သင့္တယ္လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုျမင္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္က HR ကိုလုပ္တယ္။ HR လုပ္တဲ့အခါမွာ ကၽြန္ေတာ္ဘာျပန္ျဖစ္လဲဆိုေတာ့ ျမင့္ေနတဲ့ရာထူးတစ္ခုကေနၿပီးေတာ့  ေအာက္ေျခကျပန္စ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္သည္ HR ကိုခ်စ္တယ္၊ HR ကိုလုပ္ခ်င္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မလို႔ အဲ့အတြက္စြန္႔လႊတ္ရတာ မေႏွာေျမာဘူး။ မေႏွာေျမာဘဲနဲ႔ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ျပန္တက္တဲ့အခါမွာအဲ့ဒီ Level ကို အခုခ်ိန္မွာျပန္ရခဲ့တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ၾကားထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္ကာလတစ္ခုေတာ့ရင္းလိုက္ရတာရွိတယ္။ ေျပာခ်င္တာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ career တစ္ခုကိုေရြးလိုက္ၿပီဆိုရင္ အဲ့ဒီ career ကို တစ္ကယ္ႏွစ္ႏွစ္ကာကာခ်စ္ဖို႔လိုတယ္။ အဲ့ဒီမွာလည္း ဒါကို အတက္ႏုိင္ဆံုး၊ အျမင့္ဆံုး Level ထိေရာက္ေအာင္ဆဲြတင္သြားခ်င္စိိတ္ရွိမယ္၊ ဆဲြတင္လိုစိတ္ရွိရမယ္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တစ္ခုကလည္း career ကို develop ျဖစ္ေအာင္ဘယ္လိုေတြလုပ္ၾကမလဲ။ ေစာေစာကေျပာသြားတဲ့အထဲမွာလည္းပါပါတယ္။ သင္တန္းေတြတက္တာေတြရွိမယ္၊ အဖဲြ႔အစည္းေတြထဲမွာဝင္ပါတာေတြလည္းရွိမယ္။ အဲ့လိုပဲ ကိုယ့္ကိုသင္ေပးမယ့္ဆရာေတြ၊ ဆရာေကာင္းေတြရွာၾကေပါ့။ ဆရာေကာင္းေတြရွာၿပီးေတာ့ သူကလည္းကိုယ့္ကို တာဝန္ေပးခ်င္လာေအာင္၊ ေနရာေပးခ်င္လာေအာင္ကိုယ့္ဘက္ကလည္းလုပ္ျပရမယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြဘာလုပ္လုပ္ရိုးသားမႈရွိဖို႔လိုပါတယ္။ ကိုယ္လုပ္တဲ့အလုပ္ကိုလည္း ရိုးသားရမယ္။ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္မွာရွိတဲ့လူ၊ ကိုယ့္အဖဲြ႕အစည္း ရိုးရိုးသားသားနဲ႔အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ္။ ေစာေစာကေျပာခဲ့သလိုမ်ိဳး အင္တာနက္ေတြ၊ Network ေတြက အလြယ္တကူရွိေနတာမ်ိဳးေတြ မွာအခ်ိန္တိုင္းေလ့လာေနမယ္ဆိုရင္ ေလ့လာလို႔ရေနပါတယ္။ ေနာက္ Job Fair လိုမ်ိဳးအေနအထားေတြရွိတဲ့ အထဲမွာကၽြန္ေတာ္တို႔လိုအပ္တာေတြကိုဝင္ၿပီးေလ့လာလို႔ရေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တစ္ခုအႀကံေပးခ်င္တာက အမ်ားႀကီးမေမွ်ာ္မွန္းေသးဘဲနဲ႔ ေနာက္တဆင့္ Level ေလးကိုျဖည္းျဖည္းခ်င္း ကိုယ့္အထက္တဆင့္က ဘာလုပ္သလဲ၊ အဲ့အဆင့္ level မွာ ဘယ္လို capacity မ်ိဳးရွိလဲ။ ကိုယ့္မွာဘာရွိသလဲ။ ကိုယ္ဒါကိုေရာက္ေအာင္ဘယ္လိုရေအာင္သြားမလဲ။ ျဖည္းျဖည္းမွန္မွန္တက္သြားဖို႔ေပါ့။ ေစာေစာကပဲ candidate တစ္ေယာက္ဆို ဘာလုပ္သလဲဆိုေတာ့ လက္ရွိမွာ sales supervisor ေပါ့။  ေနာက္တဆင့္ဘာလုပ္ခ်င္တာလဲ ဆိုေတာ့ National Sales Manager လုပ္ခ်င္တာဆိုေတာ့  ေတာ္ေတာ္ေဝးေဝးႀကီးကုိေမွ်ာ္မွန္းၿပီးေနမယ့္အစား ကိုယ္ျဖစ္ႏိုင္ေျခေလးကေနသြားေစခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့အေျခေနအခ်ိန္အခါရ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ ျမန္မာျပည္အေနအထားအရ ရရွိတဲ့အလုပ္ကိုလုပ္ရတာေတြရွိတယ္။ ဥပမာ ကိုယ္က ကိုယ့္ကိုယ္ကိုဘာမွန္းမသိတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ accountant ျဖစ္ေနတာမ်ိဳးရွိတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဘာမွန္းမသိလိုက္ တဲ့အခ်ိန္မွာပဲ အျခားရာထူးတစ္ခုကိုေရာက္ေနတာရွိတယ္။ အဲ့ဒါဆို ကိုယ္ဘာကိုလုပ္ခ်င္တာလဲျပန္ေျပာင္းဖို႔အ တြက္စဥ္းစားဖို႔ ဒါေလးအႀကံျပဳခ်င္ပါတယ္။